Khô âm đạo sau sinh: Nguyên nhân và cách điều trị triệt để “Chuyện khó nói” của chị em
Khô âm đạo sau sinh hay khô hạn sau sinh là nỗi niềm khó nói của nhiều chị em phụ nữ. Nguyên nhân xuất phát từ việc thay đổi nội tiết tố và ảnh hưởng từ các yếu tố tâm lý khác. Tình trạng này nếu cứ để kéo dài mà không cải thiện hiệu quả có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới hạnh phúc hôn nhân gia đình.
Hiện tượng khô âm đạo sau sinh là gì?
Theo thống kê có đến 83% phụ nữ gặp chứng vùng kín bị khô hạn sau sinh. Tình trạng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó ảnh hưởng lớn nhất là do sự thay đổi bộ ba nội tiết tố nữ. Thời gian sau khi sinh em bé, sự giải phóng hormone prolactin cũng tăng lên, ảnh hưởng đến nồng độ estrogen hơn nữa. Cụ thể, prolactin sẽ làm giảm sản xuất estrogen để tuyến vú có thể tiết đủ sữa cho em bé. Khi nồng độ estrogen giảm xuống dẫn tới khô hạn ở phụ nữ.
Do vậy khiến cho âm đạo của phụ nữ sau sinh bị giảm dịch hoặc tiết dịch nhờn không đủ, mặc dù đã được kích thích tình dục. Điều này khiến chị em cảm thấy khó chịu, đau rát và khó đạt được khoái cảm. Nghiêm trọng, nếu tình trạng này kéo dài sẽ khiến chị em trở nên sợ hãi, dần dần lãnh cảm thậm chí mất đi ham muốn tình dục.
Dấu hiệu bị khô hạn sau sinh
Thông thường âm đạo luôn ẩm, sạch sẽ, có nồng độ pH ổn định do các tuyến trong cổ tử cung tiết ra chất bôi trơn tự nhiên. Tình trạng khô âm đạo sau sinh (khô hạn sau sinh) xảy ra khi cơ thể không tiết dịch nhờn và dịch nhờn được tiết ra không đủ khi quan hệ khiến phụ nữ đau rát và khó chịu. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết khô hạn sau sinh:
- Âm đạo bị khô, ngứa, rát.
- Khi quan hệ tình dục chị em cảm thấy đau và khó chịu.
- Giảm ham muốn tình dục.
- Quan sát thấy bề mặt của âm đạo bị nhợt nhạt và mỏng.
- Nhu cầu đi tiểu cao hơn.
- Chị em dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu và có thể sẽ tái phát nhiều lần.
Nguyên nhân khiến phụ nữ khô âm đạo sau sinh
Có nhiều nguyên nhân khiến chị em bị khô âm đạo sau sinh, trong đó có thể phân chia ra nguyên nhân bên trong và nguyên nhân bên ngoài, cụ thể:
Nguyên nhân bên trong
Trong quá trình mang thai nồng độ nội tiết tố tăng mạnh sẽ giúp cho sự phát triển của thai nhi. Cũng có nhiều chị em gặp tình trạng vùng kín khô hạn khi mang thai. Tuy nhiên, trong vòng 24h sau khi sinh nồng độ estrogen và progesterone sẽ bắt đầu trở lại bình thường. Chính sự thay đổi đột ngột này khiến chị em bị tức ngực, đầy bụng, đau bụng dưới và khô hạn sau sinh.
Ngoài ra việc cho con bú sau sinh cũng sẽ kích thích tuyến yên sản xuất nội tiết prolactin nhằm thúc đẩy tuyến sữa sản sinh thêm sữa. Prolactin có tác dụng ức chế buồng trứng do đó gây suy giảm estrogen khiến âm đạo bị khô, khó quan hệ, giảm ham muốn tình dục.
Nguyên nhân bên ngoài
Sau khi sinh sức khỏe của phụ nữ chưa thể phục hồi hoàn toàn, vết thương chưa lành (vết khâu tầng sinh môn, vết mổ,…). Việc chăm sóc con vất vả khiến nhiều chị em mệt mỏi cũng dẫn đến khô hạn sau sinh.
Trong thời gian mang thai âm đạo có thể bị tổn thương khiến các tác nhân gây hại như vi khuẩn, nấm dễ tấn công, gây viêm nhiễm. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến khô âm đạo.
Chị em sau sinh khô hạn cũng có thể do sử dụng các loại dung dịch vệ sinh chứa hóa chất, chất tạo mùi. Hoặc các vệ sinh vùng kín không đúng cách, thường xuyên thụt rửa âm đạo quá sâu khiến môi trường âm đạo thay đổi. Bên cạnh đó, vấn đề tâm lý e ngại về vóc dáng sau sinh cũng khiến phụ nữ bị mất tự tin, không thoải mái khi quan hệ. Dần dần chị em không còn hưng phấn, âm đạo trở nên khô hạn.
Xem thêm: Tố nữ Nhất Nhất có tốt không? Thành phần, công dụng, giá bán [MỚI NHẤT]
Khô âm đạo sau sinh bao lâu thì hết?
Dù bạn sinh thường hay sinh mổ thì cơ thể cũng cần thời gian để phục hồi, đặc biệt là với bộ phận tử cung và âm đạo. Thông thường, sau sinh ít nhất 6 – 8 tuần phụ nữ có thể quan hệ tình dục. Tuy nhiên, một số trường hợp các chị em cần phải mất tới vài tháng để có thể trở lại cuộc sống chăn gối như trước. Cần có khoảng thời gian nghỉ ngơi để tạo điều kiện tử cung co lại, kết thúc tình trạng chảy máu sau sinh.
Tuy nhiên, đối với những phụ nữ cho con bú sữa mẹ hoàn toàn thì tình trạng khô âm đạo sau sinh sẽ nghiêm trọng và kéo dài hơn. Nguyên nhân là do hormone Prolactin sản sinh ra khi tiết sữa làm ức chế việc sản xuất estrogen. Đến khi ngừng cho con bú thì nồng độ prolactin và Estrogen mới về mức bình thường. Nhờ vậy mà vùng kín mới có thể ẩm ướt trở lại và tình trạng khô hạn sau sinh cũng được cải thiện.
Sau sinh bị khô hạn phải làm sao?
Khô hạn sau sinh phải làm sao là câu hỏi khiến nhiều chị em đau đầu. Để khắc phục tình trạng này một cách hiệu quả và an toàn chị em có thể áp dụng các biện pháp dưới đây.
Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý
Ăn gì để giảm khô hạn sau sinh? Bị khô hạn sau sinh phải làm sao, tình trạng này có thể khắc phục hiệu quả nhờ xây dựng chế độ ăn uống hợp lý. Trong thực đơn chị em nên đặc biệt chú ý đến nhóm dưỡng chất sau:
- Thực phẩm giàu vitamin A: Dưỡng chất này cần thiết cho hoạt động của mô tế bào. Chúng giúp kích thích âm đạo tiết ra dịch nhờn, nuôi dưỡng và cung cấp độ ẩm cần thiết cho âm đạo. Phụ nữ sau sinh bổ sung thường xuyên những thực phẩm có chứa nhiều vitamin A như khoai lang, ớt chuông đỏ, bí ngô, cà rốt, sữa, trứng,…
- Thực phẩm giàu vitamin C: Loại vitamin này có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất, hỗ trợ âm đạo tăng tiết chất nhờn. Vitamin C được tìm thấy có nhiều trong cà chua, rau ngót, đu đủ, súp lơ, dâu tây, ớt chuông,…
- Thực phẩm giàu axit béo Omega-3: Tác dụng giúp kích thích âm đạo sản xuất chất bôi trơn tự nhiên. Omega-3 được xem là dưỡng chất giúp lưu thông máu tới vùng kín, làm giảm khô hạn sau sinh, giảm tổn thương do các gốc tự do, là một chất chống oxy hoá. Các thực phẩm giàu axit béo Omega-3 như cá hồi, cá mòi, cá ngừ, hạt hướng dương, dầu oliu, hạt lanh,…
Bị khô âm đạo sau sinh nên chia sẻ với nửa kia
Hầu hết phụ nữ sau sinh gặp tình trạng khô hạn âm đạo thường mặc cảm, ngại ngùng và không dám tâm sự với chồng. Chính sự căng thẳng là nguyên nhân gây khô hạn và khiến tình trạng này trầm trọng hơn. Do đó, thay vì chịu đựng một mình thì chị em nên trao đổi với chồng về cảm xúc của mình. Bạn cũng có thể chia sẻ những vấn đề khiến bản thân cảm thấy lo lắng như việc chăm sóc con, ngoại hình, cảm giác bị bỏ rơi,…
Nhiều chị em do lo lắng nếu để chồng “nhịn” quá lâu có thể khiến chồng ngoại tình nên cố “chiều” chồng. Thế nhưng, âm đạo đang bị khô hạn nên quá trình quan hệ có thể khiến chị em bị đau rát, thậm chí gây sợ hãi. Với vấn đề này chị em cũng nên thẳng thắn với chồng để được thấu hiểu và sẻ chia.
Đối với người chồng khi quan hệ sau sinh nên chú ý kỹ màn dạo đầu để tạo sự hưng phấn cho vợ. Đồng thời cần tránh những động tác thô bạo có thể ảnh hưởng đến tâm lý và gây căng thẳng cho vợ.
Sau sinh khô hạn tập luyện thể thao
Các chuyên gia phụ sản khuyến khích phụ nữ sau sinh nên vận động hàng ngày bằng các bài tập thể dục nhẹ nhàng. Chị em có thể áp dụng các bài tập như đi bộ, yoga, thiền để thư giãn đầu óc, điều hoà hơi thở, lưu thông khí huyết. Việc tập luyện thể dục đều đặn không những giúp cơ thể trở nên dẻo dai hơn mà còn giảm stress. Từ đó giúp cải thiện hiệu quả tình trạng khô âm đạo sau sinh.
Vệ sinh vùng kín đúng cách cải thiện khô âm đạo sau sinh
Việc lạm dụng dung dịch vệ sinh quá mức hay thụt rửa âm đạo quá sâu không đúng cách có thể làm chết đi các vi khuẩn có ích. Khi đó sẽ gây ra tình trạng mất cân bằng độ pH ở âm đạo, dẫn đến ngứa ngáy, khô âm đạo.
Do vậy, để tránh tình trạng này tốt nhất chị em chỉ nên dùng dung dịch vệ sinh một lần/ngày và vào những ngày hành kinh. Nếu sử dụng nhiều hơn bạn nên pha loãng với nước sau đó rửa lại bằng nước ngoài. Lưu ý, nên thực hiện việc vệ sinh âm đạo từ trước ra sau để tránh vi khuẩn ở hậu môn gây viêm nhiễm.
Trên thị trường hiện nay có đa dạng có loại dung dịch vệ sinh phụ nữ, chị em cần tìm hiểu kỹ nguồn gốc xuất xứ. Nên chọn mua sản phẩm có độ pH phù hợp với độ pH tự nhiên của âm đạo là từ 3,8 – 4,4. Điều này để giúp cân bằng hệ vi sinh có lợi, ngăn ngừa vi khuẩn có hại phát triển. Cần tránh sử dụng những sản phẩm có chứa các kim loại nặng như bạc, đồng, kẽm. Bởi chúng có tác dụng diệt khuẩn mạnh, do đó có thể gây mất cân bằng sinh lý vùng kín.
Một điều rất cần thiết là chị em nên khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần để sớm phát hiện bệnh (nếu có) và có phương pháp điều trị kịp thời. Vì nguyên nhân khiến nhiều chị em bị khô âm đạo là do một số bệnh lý phụ khoa.
Bổ sung estrogen
Nguyên nhân chính gây ra tình trạng khô hạn âm đạo là do suy giảm nồng độ hormone estrogen. Phụ nữ sau sinh lại là đối tượng dễ gặp tình trạng này. Để cải thiện khô hạn nên bổ sung estrogen tự nhiên bằng cách bổ sung thực phẩm có hàm lượng cao Isoflavone. Đây là một loại flavonoid có cơ chế hoạt động và chức năng gần giống như hormone estrogen ở nữ.
Những thực phẩm chứa hàm lượng Isoflavone cao sẽ cải thiện được những tình trạng do suy giảm estrogen gây ra. Một số thực phẩm nên bổ sung như đậu nành, cần tây, các loại hạt, thực vật họ đậu, anh đào,… Hoặc bạn có thể tham khảo dùng uống các thực phẩm giúp tăng cường estrogen cho phụ nữ.
Khô âm đạo sau sinh (khô hạn sau sinh) là điều mà không chị em nào mong muốn. Để cải thiện hiệu quả chị em nên bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết, sử dụng các sản phẩm hỗ trợ tự nhiên. Đồng thời cần dành thời gian nghỉ ngơi, giữ tinh thần luôn thoải mái, tránh tạo áp lực khiến tình trạng khô hạn nghiêm trọng hơn.
Dành cho bạn:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!